ALARDEAREN BEREZITASUN NAGUSIAK BI HITZETAN

Alardearen zaharberritze prozesuak eta ondoren sortutako lan taldeak hainbat hausnarketa bide jorratzea ekarri zuen. Hausnarketa horren ondorioetako batzuk dira hauek:

1. Ospakizun tradizionala eta propioa da, Antzuolan bakarrik egiten dena, belaunadiz-belaunaldi transmititu dena.

2. Herri nortasuna adierazteko erritoa da.

3. Herri identitatearen ezaugarri bat.
4. Herritarren partaidetzaren bitartez plazaratzen dena.

5. Gipuzkoako Kultura Ondareari egiten dion ekarpen aberatsa ezaugarri duena.
6. Ospakizun singularra da eta ezaugarri propioak dituenez, beste Alardeetatik bereizten da:

6.1. Ospakizun zibila da, euskal tradizioan hain ohikoak diren elementu erlijiosorik gabekoa, honek propiotasun bat eransten dio, gaur egungo gizarte laikoarekin bat eginez.

6.2. Mairuaren pertsonaia agertzen den beste jaiekin alderatuz, honetan ez dago bereganako ezarpen erlijiosorik. 

Mairua, lehen

7. Alardearen jaiaren baitan osagarri asko integratzen dira:  herrian zehar egiten den desfilea eta Plazako ekitaldia, kultur adierazpen ugari erakutsiz:  musika (umeen eta helduen abesbatza, txistulariak, mairuaren musika taldea, dultzaineroak metal boskotea...), diskurtsoa, kanoi eta fusilen deskargak, dantzak...

8. Garaian garaira egokitzeko ahalmena.

Mairuaren Alardea XIX. mendearen amaieratik hona ospatzen da.  Denbora horretan, hainbat aldaketa izan ditu, eta garaian garaiko aldaketetara egokitzen jakin izan du: esaterako, mairuari durbantea kentzeko eta zapaltzeko agindua kendu zen; aurrez diskurtsoa gazteleraz bazen ere, 1980an euskaratu egin zen; arropa eta jantziak ere aldatu dira; emakumeak sartu dira... hala ere, aldaketarik handienak eta nabarmenenak 2009koak izan dira. Beraz, beti izan dira aldaketak garai bakoitzean egokitzat jotzen ziren balioetara egokitzeko.

 Mairua, orain

9. Herri baten kultura adierazpenak inoiz ez dira estatikoak eta aldaezinak izaten, garaian garaiko herritarren izaera eta borondatearekin batera joaten dira eboluzionatzen, berrizten eta aberasten, eta horregatik lortzen du herri batek bere kultura belaunaldiz belaunaldi transmititzea (gazteenei, batez ere) eta mendez mende iraunaraztea.

10. Ospakizun osoa euskaraz egiten da.
Batetik, antzezpena bera: buruzagiaren diskurtsoa, Mairuaren hitzak (euskara-arabieraz), abesten diren letrak, kapitainak gudariei ematen dizkien aginduak. Alardearen antzezpenean egin den beste aldaketa edo egokitzapenetako bat, bertako euskalkia erabiltzearena izan da. Hala, azken urteotan, Antzuolako konpiniako buruzagiak bere diskurtsoan Antzuolako hizkera erabiltzen du. Bestetik, herritarrei, bisitariei zein kazetariei  helarazitako testu idatziak eta, oro har, alardearen inguruko ohar eta komunikazio guztiak euskaraz dira.